معرفی سامانه انحصار وراثت

شبکه اینترنت باعث شده تا بخش زیادی از خدمات به صورت غیرحضوری نیز و در بستر سامانه های مختلف در دسترس مردم قرار بگیرند. در حال حاضر بخشی از مراحل انحصار وراثت نیز به صورت اینترنتی قابل انجام است. با این وجود برخی از مردم هنوز از این موضوع بی اطلاع هستند. به همین دلیل ابتدا باید به معرفی سامانه انحصار وراثت پرداخته شود.

واقع یک سامانه اینترنتی جامع و یکپارچه برای انجام انحصار وراثت وجود ندارد و مراحل این کار در چند سامانه اینترنتی مختلف انجام می شود. برای انجام مراحل ابتدایی انحصار وراثت باید از طریق سامانه های ثنا، سامانه اینترنتی درخواست گواهی فوت و سامانه عدل ایران اقدام کرد و پس از آن به صورت حضوری و از طریق یکی از دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی سایر مراحل را انجام داد. هر یک از سامانه های اینترنتی بخشی از فرایند انحصار وراثت را انجام می دهند و متقاضیان باید با ساز و کار این سه سایت آشنا باشند.

سامانه ثنا: سامانه ثنا به آدرس sana.adliran.ir یکی از سامانه های اینترنتی شناخته شده مربوط به قوه قضایی است. تمامی وراثی که قصد انحصار وراثت را دارند ابتدا باید در این سامانه ثبت نام کنند. ثبت نام در این سامانه با وارد کردن اطلاعات شناسنامه ای و احراز هویت هر فرد انجام می شود. در صورتی که افراد از قبل در این سامانه ثبت نام کرده باشند می توانند با وارد کردن نام کاربری و رمز عبور خود وارد سامانه شوند و نیازی به ثبت نام دوباره نیست. پس از این همه وراث باید درخواست انحصار وراثت خود را ثبت کنند.

سامانه اینترنتی درخواست گواهی فوت: یکی از مهم ترین مدارک که برای انحصار وراثت مورد نیاز است گواهی فوت می باشد. با مراجعه به ثبت احوال می توان گواهی فوت فرد متوفی را دریافت نمود، اما راه آسان تر و سریع تری نیز برای این کار وجود دارد و آن استفاده از سامانه اینترنتی درخواست گواهی فوت به آدرس death.sabteahval.ir می باشد.

سامانه عدل ایران: پیگیری شکواییه و دادخواست ها با استفاده از سامانه عدل ایران به آدرس adliran.ir انجام می شود. وراث پس از ثبت درخواست انحصار وراثت می توانند روند پرونده و درخواست خود را از طریق این سامانه پیگیری کنند. در این سامانه افراد از طریق دریافت ابلاغیه از مراحل انجام و نتیجه انحصار وراثت مطلع می شوند.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

مدارک لازم برای بارگذاری در سایت انحصار وراثت

همان طور که گفته شد بخشی از فرایند انحصار وراثت به صورت اینترنتی و بخشی از آن به صورت حضوری انجام می شود. در هر یک از مراحل افراد باید مدارکی را آماده و در سامانه ها آپلود کنند یا به مراجع مربوطه ارائه دهند. مدارک لازم برای بارگذاری در سایت انحصار وراثت عبارتند از:

مدارک شنناسایی و هویتی برای ثبت نام و احزار هویت در سامانه ثنا

شناسنامه، کارت ملی، گواهی فوت صادره از سوی پزشک برای ثبت در سامانه درخواست گواهی فوت

در ادامه متقاضیان باید برای درخواست صدور گواهی انحصار وراثت مدارکی را به شورای حل اختلاف مراجعه ارائه دهند. ارائه مدارک لازم در این مرحله از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا با ارائه مدارک ناقص درخواست صدور گواهی انحصار وراثت ثبت نمی شود و در نهایت موجب طولانی تر شدن روند انحصار وراثت خواهد شد. مدارک مورد نیاز برای شورای حل اختلاف عبارتند از:

گواهی فوت

شناسنامه و کارت ملی متوفی

شناسنامه و کارت ملی تمام وراث

استشهادیه (تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی به اضافه گواهی امضا توسط سردفتر)

سند ازدواج متوفی

وصیت نامه (در صورت وجود)

متقاضیان باید با در دست داشتن مدارک فوق به یکی از دفاتر الکترونیک خدمات قضایی مراجعه کنند تا درخواست صدور گواهی انحصار وراثت آن ها توسط آن دفتر به شورای حل اختلاف ارسال شود. شورای حل اختلاف تنها مرجع صدور گواهی انحصار وراثت است و وراث باید برای انجام مراحل بعدی تا صدور این گواهی منتظر بمانند.

نحوه ثبت نام در سایت انحصار وراثت

با توجه به این که سامانه های اینترنتی انحصار وراثت از خدمات نسبتا جدید هستند احتمالا بیشتر افراد با نحوه انجام این کار آشنا نیستند. به همین دلیل در ادامه نحوه ثبت نام در سایت انحصار وراثت شرح داده می شود. مطابق توضیحات قبل، اولین مرحله انحصار وراثت ثبت نام وراث در سامانه ثنا به آدرس sana.adliran.ir است. سامانه ثنا یکی از سامانه های قوه قضاییه است که با ارائه ابلاغیه های الکترونیکی، جایگزین ابلاغیه های کاغذی شده است. برای ثبت نام در این سامانه باید طبق مراحل زیر عمل کرد.

ابتدا باید وارد سامانه ثنا شد. برای این کار می توان از جستجو در موتورهای جستجو و یا لینک sana.adliran.ir استفاده کرد.

پس از ورود به سامانه برای شروع ثبت نام باید گزینه «ثبت نام بر خط» انتخاب شود.

در ادامه باید اطلاعات فردی را به درستی وارد شود و پس از وارد کردن اطلاعات خواسته شده بر گزینه «ادامه» کلیک کرد.

سپس شرایط و قوانین استفاده از سامانه نمایش داده می شود و کاربر پس از مطالعه باید با انتخاب گزینه «تایید» موافقت خود را اعلام کند.

پس از این، کاربر وارد مراحل تکمیل فرم های اطلاعاتی می شود و باید اطلاعات مختلفی از جمله اطلاعات فرد، اطلاعات تماس، محل سکونت و تحصیلات و شغل خود را جهت ثبت در سامانه وارد کند. پس از ثبت نام در ثنا، کاربر می تواند به راحتی و به صورت آنلاین از طریق کارگزاری ها احراز هویت کند. برای احراز هویت فرد باید تصویر، امضا و فایل ویدوئی خود را در سایت بارگذاری کند. سپس به راحتی می تواند وارد این سامانه ثنا شود و درخواست انحصار وراثت خود را ثبت نماید.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

سایت استعلام گواهی حصر وراثت با کد ملی

همان طور که گفته شد، پیگیری دادخواست ها از طریق سامانه عدل ایران انجام می شود و کسانی که درخواست انحصار وراثت داده اند می توانند با مراجعه به این سامانه روند کاری و نتیجه پرونده خود را مشاهده کنند. کلیه ابلاغیه های مرتبط با پرونده انحصار وراثت نیز از طریق همین سامانه به اطلاع درخواست دهندگان خواهد رسید. نحوه استفاده از سایت استعلام گواهی حصر وراثت با کد ملی به شکل زیر است:

برای ورود به سامانه عدل ایران می توان از جستجو عبارت «سامانه خدمات الکترونیک قضایی» در مرورگر و یا لینک مستقیم adliran.ir استفاده کرد.

پس از ورود به سامانه خدمات مختلف آن نمایش داده می شود. برای پیگیری گواهی حصر وراثت باید گزینه «سامانه اطلاع رسانی پرونده» را انتخاب کرد.

در مرحله بعد باید گزینه اطلاع رسانی پرونده با رمز پرونده انتخاب شود.

سپس کاربر می تواند با وارد کردن کد ملی و رمز عبور خود وارد سامانه شود و روند پرونده انحصار وراثت را مشاهده کند. در صورتی که کاربری رمز عبور خود را فراموش کرده باشد می تواند با استفاده از گزینه «من رمز عبور خود را فراموش کرده ام» رمز ورود به سامانه را بازیابی کند.

نکته مهم در مورد استفاده از سامانه عدل ایران این است که همه افراد برای استفاده از این سامانه باید ابتدا در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشند تا بتوانند از امکانات سامانه عدل ایران استفاده کنند. بنابراین در صورتی که افراد در سامانه ثنا ثبت نام نکرده اند می توانند طبق مراحلی که قبلا ذکر شد در این سامانه ثبت نام کنند.

مراحل دریافت مجدد گواهی انحصار وراثت

بعد از اتمام فرایند انحصار وراثت، یک سند حقوقی تنظیم و به وراث ارائه می شود. ممکن است این سند با گذر زمان مفقود و یا گم شود. در چنین شرایطی وراث می توانند مجددا جهت دریافت گواهی انحصار وراثت درخواست دهند. سند انحصار وراثت دوم تحت عنوان المثنی شناخته می شود، اما از نظر حقوقی هم ارزش با گواهی اصلی می باشد.

مراحل دریافت مجدد گواهی انحصار وراثت بسیار ساده تر و سریع تر از درخواست اولیه انحصار وراثت انجام می شود و وراث می توانند ظرف چند روز، گواهی المثنی را دریافت کنند. برای دریافت گواهی انحصار وراثت المثنی لازم است مدارک زیر به شورای حل اختلاف ارائه شود:

شناسنامه و کارت ملی تمامی وراث

شناسنامه، کارت ملی و گواهی فوت متوفی

شورای حل اختلاف پس از دریافت این مدارک، درخواست وراث را با مدارک قبلی درخواست اولیه آن ها مطابقت می دهد و در صورتی که صحت مدارک تعیین شود، گواهی انحصار وراثت المثنی در اختیار وراث قرار می گیرد. در صورتی که گواهی فوت متوفی در دسترس نباشد، می توان با مراجعه به ثبت احوال مجددا گواهی فوت دریافت کرد. در صورت عدم وجود شناسنامه متوفی وراث باید در دادگاه اقامه دعوا کنند و در صورت صدور رای توسط این مرجع قانونی برای صدور مجدد شناسنامه متوفی در ثبت احوال اقدام کنند.

نحوه دریافت پرینت انحصار وراثت الکترونیکی

همان طور که گفته شد، تنها مرجع صدور گواهی انحصار وراثت شورای حل اختلاف است و وراث پس از طی کردن مراحل اینترنتی و ثبت درخواست در یکی از دفاتر خدمات قضایی می بایست جهت صدور گواهی انحصار وراثت به شورای حل اختلاف مربوطه مراجعه کنند. بنابراین به صورت کاملا غیرحضوری امکان دریافت انحصار وراثت وجود ندارد. اما وراث می توانند نتیجه پرونده انحصار وراثت خود را مطابق مراحلی که گفته شد از سامانه عدل ایران دریافت کنند و برای پیگیری های بیشتر پرینت بگیرند.

لازم به ذکر است که کلیه تبلیغات مبنی بر نحوه دریافت پرینت انحصار وراثت الکترونیکی فاقد صحت است و همه وراث باید بدانند که فقط مراحل اولیه درخواست به صورت اینترنتتی انجام می شود و در نتیجه نباید به این گونه تبلیغات اعتماد کنند. اعتماد به این تبلیغات ممکن است تبعات جبران ناپذیری برای وراث به دنبال داشته باشد.

فرم استشهادیه انحصار وراثت

یکی از مدارک مهم و مورد نیاز برای دریافت گواهی انحصار وراثت، فرم استشهادیه است. تنظیم این فرم باید در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم شود و حتما گواهی امضای سر دفتر هم داشته باشد. مشخصات همه وراث، تعداد وراث، نسبت آنها با متوفی و سهم آنها از ارث از جمله مواردی است که در فرم استشهادیه انحصار وراثت باید ذکر شود.

در نهایت پس از تکمیل این فرم، حداقل دو شاهد باید به عنوان گواهی آن را امضا کنند. شاهدان شرایط خاصی دارند و باید یکی از آشنایان خانواده متوفی باشند که هیچ گونه نسبت خویشاندی با هیچ یک از وراث نداشته باشند و علاوه بر این شهود باید فاقد محکومیت کیفری باشند. فرم استشهادیه انحصار وراثت به صورت زیر می باشد:

در صورت اضافه شدن شهود، مطابق متن گواه به متن استشهاد افزوده می شود. لازم به ذکر است که مجازات گواهی دروغ در ماده 10 قانون انحصار وراثت و ماده 218 قانون مجازات اسلامی و غیره بیان شده است و شاهدان باید توجه داشته باشند که در صورت محرز شدن گواهی دروغ، عواقب قانونی خواهد داشت.

هزینه درخواست انحصار وراثت

افرادی که می خواهند از طریق شورای حل اختلاف درخواست انحصار ورثه بدهند باید قبل از هر چیزی هزینه این دادرسی را پرداخت کنند. هزینه درخواست انحصار وراثت هر ساله از سوی قوه قضائیه اعلام می شود و نرخ ثابتی دارد. وراث موظف هستند هنگام ارائه مدارک به دفتر خدمات الکترونیک قضایی این هزینه را پرداخت کنند. مبلغ هزینه این درخواست حدودا از 200 هزار تومان در نظر گرفته شده است.

علاوه بر هزینه فوق، انحصار وراثت هزینه های جانبی دیگری دارد که باید در نظر گرفته شوند. در صورتی که وراث برای انجام روند اداری و قضایی انحصار وراثت نیازمند وکیل باشند باید حق الوکاله را نیز در نظر بگیرند. هزینه وکالت انحصار وراثت به پیچیدگی های فرایند انحصار وراثت بستگی دارد و نمی توان رقم مشخصی برای آن تعیین کرد. تعداد وراث و میزان ماترک از جمله مواردی هستند که بر میزان حق الوکاله پروند اثر می گذارند.

نکته مهمی که وراث باید در نظر داشته باشند این است که اگر متوفی دین و یا بدهی دارد، ابتدا میزان بدهی از اموال او سلب می شود و سپس باقی مانده اموال بین وراث تقسیم می شود. مهریه همسر و یا همسران متوفی نیز به همین صورت قبل از تقسیم ارث از اموال متوفی کم می شود و پس از آن انحصار وراثت انجام می شود.

اگر بعد از خواندن این مقاله، سوال یا ابهامی در خصوص سامانه انحصار وراثت داشتید هم می توانید با کارشناسان مرکز مشاوره سامانه ها تماس بگیرید. کارشناسان سامانه ها تمام سوالات شما را به کامل ترین شکل ممکن پاسخگو هستند.